Στους συμμετέχοντες στο συνέδριο, ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος, οι γνωστοί νεοελληνιστές Μάριο Βίττι και Βιντσέντσο Ρότολο, οι φιλόλογοι Παναγιώτης Μαστροδημήτρης και Ερατοσθένης Καψωμένος, η καθηγήτρια νέων ελληνικών του πανεπιστημίου του Παλέρμο, Ρενάτα Λαβανίνι και η Πάολα Μαρία Μινούτσι, του πανεπιστημίου Λα Σαπιέντσα της Ρώμης.
Ο Μάριο Βίττι, θέλησε να αναφερθεί στο "τι απομένει από τους Φράγκους και τους Ελληνες της Κωνσταντινούπολης", με πτυχές καθαρά βιωματικές, από την στιγμή που και ο ίδιος κατάγεται από μεικτή οικογένεια της Πόλης. "Μετά την κατάργηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Τουρκία του Κεμάλ Ατατούρκ, έθεσε τόσα γραφειοκρατικά εμπόδια στους μη μουσουλμάνους πολίτες, που τελικά, κατάφερε να τους αποκλείσει, από πολλά σημαντικά επαγγέλματα", τόνισε ο Βίττι. Ο Τίτος Πατρίκιος, στην ανακοίνωσή του με τίτλο "Γράφοντας μετά το Άουσβιτς", υπογράμμισε ότι "γράφει κανείς, κατά της εξουσίας που φτιάχνει τα στρατόπεδα αλλά που μπορεί και να τα προετοιμάζει. Γράφει κατά της εξουσίας, που, συχνά, προσπαθεί να επιβάλλει,στην τέχνη, ακόμη και τους χρόνους με τους οποίους πρέπει να εκφράζεται".
Ο δε καθηγητής Βιντσέντσο Ρότολο, από τους σημαντικότερους διευθυντές του ιταλικού πολιτιστικού ινστιτούτου της Αθήνας και καθηγητής -στην συνέχεια- νέων ελληνικών στο Παλέρμο, αναφέρθηκε στην σημερινή πραγματικότητα των νεοελληνικών σπουδών: "Τα τελευταία χρόνια, στην Ιταλία, παρατηρείται μείωση των πανεπιστημιακών εδρών νέων ελληνικών. Είναι όμως βασικής σημασίας η οικονομική υποστήριξη από μέρους της Ελλάδος-η οποία συνεχίζεται-όπως και το ότι αποστέλλονται λέκτορες από το Υπουργείο παιδείας, για την βοήθεια στην διδασκαλία της γλώσσας", παρατήρησε ο Ρότολο.
Η Κατερίνα Καρπινάτο, από το πανεπιστήμιο της Βενετίας, κατά την παρέμβασή της, τόνισε την ανάγκη συνεχούς ενημέρωσης και εμβάθυνσης των καθηγητών, με την πολύτιμη αρωγή και του διαδικτύου, το οποίο μπορεί να προσφέρει μια πρώτη, γενική εικόνα, διαθέσιμων βιβλιογραφιών και ιστορικών μαρτυριών".
Ιδιαίτερη, εμβληματική η περίπτωση της ιταλίδας Γκάια Τζακάνι. Εμαθε νέα ελληνικά στην Ιταλία, δίδαξε στο πανεπιστήμιο της Ρώμης και στη συνέχεια "μετανάστευσε" στην Κύπρο, στο πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Ένα εύγλωττο παράδειγμα της ανοικτής και γόνιμης φύσης, της καλώς εννοούμενης "πολιτιστικής παγκοσμιοποίησης".
Το συνέδριο του Παλέρμο, φιλοξένησε, επίσης, δημοσιογράφους, ιστορικούς, μεταφραστές, που μορφώθηκαν και ανέπτυξαν την κριτική τους οξυδέρκεια, φοιτώντας στις έδρες νέων ελληνικών των ιταλικών πανεπιστημίων. Σε ότι αφορά, επίσης, τον κύριας σημασίας τομέα της πολιτιστικής διπλωματίας, η ακόλουθος τύπου Μαρία Μονδέλου, αναφέρθηκε λεπτομερώς στη χρήσιμη αξιοποίηση των γραφείων τύπου ως γέφυρες που να συνδέουν την Ελλάδα με τον υπόλοιπο κόσμο.
Η καθηγήτρια Πάολα Μαρία Μινούτσι, παρουσίασε το έργο του σκηνοθέτη καθηγητή και ποιητή, Μιχάλη Πιερή από την Κύπρο, το οποίο χάρη στις μεταφράσεις της διαδόθηκε και στο ιταλικό αναγνωστικό κοινό.
Οι εργασίες, συνέπεσαν, τις ημέρες αυτές, με τις φοιτητικές κινητοποιήσεις, στα ιταλικά πανεπιστήμια, με αίτημα να διατηρηθούν οι χρηματοδοτήσεις, για την δημόσια παιδεία της χώρας. Ένα θέμα που αφορά άμεσα και τις έδρες νέων ελληνικών, οι οποίες, αποδεικνύουν ότι το κριτήριο για την υποστήριξη και την προαγωγή της διδασκαλίας, δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά ποσοτικό, αλλά πρέπει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη και την ποιοτική παράμετρο, η οποία συμβάλλει στη μόρφωση και καλλιέργεια του κάθε σκεπτόμενου πολίτη.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ