Τη μουσική προσωπογραφία του Κ. Π. Καβάφη φτιάχνει ο Νίκος Ξυδάκης στο «Σχολείον». Οι μνήμες του ποιητή από το Κάιρο του ΄50 ξυπνούν μουσικές με ούτι και κουαρτέτα εγχόρδων...
Ένα αστικό σπίτι της Αλεξάνδρειας του ΄50 όφειλε να έχει σχέση και με τα δυτικά μουσικά ρεύματα της εποχής. Μπορεί η νωχέλεια και ο αισθησιασμός της αραβικής μουσικής παράδοσης να έβγαιναν... ποτάμι (από τα σύγχρονα αιγυπτιακά τραγούδια) μέσω των ραδιοφώνων, τα απογεύματα όμως συναντούσε τα κομψά κουαρτέτα εγχόρδων που έπαιζαν κλασική μουσική σε ευάερα σαλόνια, αλλά και τα μοδάτα τάνγκο και βαλς- ξεκάθαρα σύμβολα των κοσμοπολίτικων συνηθειών των Αιγυπτιωτών που ήθελαν να θεωρούν εαυτούς ισότιμα μέλη των εκλεκτών της Δύσης.
Μέχρι τα 11 του έμεινε ο Νίκος Ξυδάκης στο Κάιρο (όχι στην Αλεξάνδρεια) και θυμάται καθαρά τις μουσικές στα ραδιόφωνα, τη γλώσσα που μιλούσαν οι Έλληνες, τα γαλλικά τραγούδια, τον Καβάφη. «Ήδη ήταν ένας θρύλος», λέει. «Μυστηριώδης μορφή βέβαια για ένα παιδί 10 ετών».
Η μνήμη έχει τα τερτίπια της. Κουβαλάει την «υγρασία» μιας ζωής, τη μεταπλάθει σε κάτι άλλο. Στις μουσικές του Νίκου Ξυδάκη την αισθανόμαστε την «υγρασία» εκείνης της ζωής- χωρίς όμως να μπορούμε να της δώσουμε ένα ακριβές όνομα. Μνήμες από τον Καβάφη άραγε; Έναυσμα για να γράψει μουσικές; «Ποτέ δεν θέλησα να μελοποιήσω Καβάφη» ξεκαθαρίζει. «Μάλλον το αυτονόητο του πράγματος- ο Αιγυπτιώτης μουσικός να μελοποιήσει τον Αιγυπτιώτη ποιητή- με απομάκρυνε. Ενώ έχω μελοποιήσει Βιζυηνό, Σολωμό, Σαπφώ- ίσως γιατί ο στίχος τους έχει από μόνος του μια μουσική. Στον Καβάφη δεν μπορούσα να τη βρω τη μουσική. Και δεν υπάρχει καν το ντοκουμέντο τι άκουγε εκείνος. Σκεφτόμουν, αν έγραφα, πώς θα ήταν; Ελαφριά; Δραματική;».
Η παράσταση βασίζεται στις μουσικές που έγραψε ο Νίκος Ξυδάκης σε ποίηση του Διονύση Καψάλη («Στον τάφο του Καβάφη», Εκδ. Άγρα) κι έχει ως επίκεντρο τον ίδιο τον Καβάφη και όχι το έργο του. «Ένα πορτρέτο που θα αναπαραγάγει και το κλίμα εκείνης της εποχής», λέει. Μουσικά θέματα, τραγούδια (το μεγαλύτερο μέρος αναλαμβάνει ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος), ποιήματα (που θα διαβάζουν οι Δημήτρης Μαρωνίτης και Διονύσης Καψάλης) και πάλι μουσικές και πάλι ποίηση.  Πηγή «Τα Νέα»